Terapia behawioralna
Przy wielu zaburzeniach i chorobach psychicznych wykorzystywana jest terapia behawioralna, a dokładnie terapia poznawczo-behawioralna. Terapia poznawczo-behawioralna (CBT) to jedna z najbardziej skutecznych i najlepiej zbadanych w historii psychiatrii. Została opracowana przez amerykańskiego psychiatrę Aarona Becka w XX wieku.
Ten rodzaj terapii oparty jest na zasadzie behawioryzmu, czyli wpływu otoczenia, bodźców i doświadczeń na postępowanie, zachowanie i myślenie człowieka. Założeniemterapii behawioralnej jest przekonanie, według którego zaburzenia funkcjonowania wynikają z wyuczonych reakcji na bodźce. To właśnie na tych reakcjach, ich ukierunkowaniu i poznaniu koncentruje się terapia. W terapii behawioralnejnajważniejsze jest tak zwane "tu i teraz" oraz czas przyszły. Nie koncentruje się ona na badaniu podświadomych procesów psychicznych i dawnych traum, a uczy modyfikowania wyuczonych zachowań tak, by pozbyć się neurotycznych zachowań, negatywnych reakcji na określone bodźce, zaburzeń postrzegania świata lub samych siebie. Terapia behawioralna może być stosowana jako część procesu leczenia pacjenta, wraz z lekami lub osobno, jako jedyna forma pracy z pacjentem.
Terapia behawioralna wskazania:
Terapia behawioralna stosowana jest w przypadku zaburzeń lękowych i depresji. Terapia behawioralna zalecana jest w przypadku różnego rodzaju fobii – na przykład arachnofobii (lęku przed pająkami), zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych, zaburzeń lękowych, schizofrenii, stresu pourazowego. Ten rodzaj terapii ma zastosowanie również w resocjalizacji więźniów lub młodzieży przebywającej w ośrodkach resocjalizacyjnych, a także w leczeniu zaburzeń odżywiania: anoreksji i bulimii, w przypadku których chory ma zaburzony obraz własnego ciała. Terapia behawioralna stosowana jest także w przypadku wystąpienia depresji poprodowej.
W terapii behawioralnej stosowana jest metoda tak zwanego dialogu sokratejskiego, która polega na zadawaniu pacjentowi pytań w taki sposób, by pacjent sam dotarł do wniosków na temat swoich tendencji i zachowań.
Wadą terapii behawioralnej jest to, że nie koncentruje się ona na przyczynie powstawania lęków, pozwala je jedynie kontrolować, z tego powodu w wielu przypadkach powinna być jedynie składową całej terapii pacjenta, nie zaś jedynym rozwiązaniem jego problemów.
Terapia behawioralna ma za zadanie wypracować u pacjenta samoświadomość i samokontrolę zachowań, która pozwoli uniknąć negatywnych i utrudniających życie zachowań związanych z zaburzeniami, zapobiegać nawrotom zaburzeń i dzięki temu znacznie poprawić jakość życia pacjenta.
